Lato to czas porządków, nie tylko w szafach i kalendarzach, ale także w domowych finansach. Coraz więcej Polaków postanawia więc w te wakacje spojrzeć krytycznie na swoje umowy kredytowe. Dlaczego? Bo we wrześniu może nas czekać prawdziwe trzęsienie ziemi – rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajmie stanowisko wobec zagadnień związanych ze stosowaniem wskaźnika WIBOR w umowach kredytu. Stanowisko rzecznika, a następnie wyrok TSUE może wpłynąć na położenie milionów kredytobiorców w Polsce.
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to referencyjna wysokość oprocentowania, po jakiej banki deklarują gotowość udzielania sobie nawzajem pożyczek na polskim rynku międzybankowym. W praktyce jest to podstawowy składnik oprocentowania większości kredytów hipotecznych w złotówkach. Do stawki WIBOR banki dodają marżę, tworząc całkowite oprocentowanie kredytu. Problem polega na tym, że WIBOR w ostatnich latach nie zawsze opierał się na rzeczywistych transakcjach bankowych, a w przeważającej większości był wyliczany na podstawie szacunków sporządzanych przez same banki, o czym kredytobiorcy w ogóle nie byli informowani.
11 czerwca 2025 r. przed TSUE odbyła się ważna rozprawa w sprawie kredytobiorcy, który zakwestionował wskaźnik WIBOR w swojej umowie kredytu (sygn. C-471/24). Kredytobiorca nie kwestionuje legalności samego WIBOR, ale zarzuca bankowi brak wykonania obowiązków informacyjnych w odniesieniu do wskaźnika. – To, co analizuje Trybunał, to nie legalność WIBOR, ale to, czy banki uczciwie poinformowały klientów, jak ten wskaźnik działa i jakie niesie ryzyko. A z naszej praktyki jasno wynika, że tego zabrakło – mówi radca prawny dr Sebastian Frejowski, pełnomocnik kredytobiorcy i jeden z pierwszych prawników w Polsce, który złożył pozew przeciwko bankowi kwestionując nieprawidłowe stosowanie WIBOR przez banki w umowach kredytowych z konsumentami.
Odpoczynek wakacyjny tak – ale nie od spraw ważnych
Dlaczego właśnie teraz jest dobry moment, by wrócić do swojej umowy kredytowej?
– Jeśli ktoś przez lata nie miał determinacji lub odwagi zająć się swoją umową kredytową, teraz ma do tego bardzo konkretny impuls. Rozprawa przed TSUE to sygnał, że sytuacja może zmienić się dynamicznie, a kredytobiorcy otrzymają istotne narzędzia oraz wsparcie w dochodzeniu swoich praw – podkreśla adw. Adrianna Twardygrosz.
Już samo uznanie przez rzecznika, a następnie Trybunał, że banki ze względu na specyfikę wyznaczania WIBOR, powinny były szczegółowo informować kredytobiorców o sposobie wyznaczania wysokości wskaźnika – może otworzyć tysiącom osób drogę do skutecznej realizacji ich praw jako konsumentów.
Banki nie odrobiły lekcji – teraz to może je sporo kosztować
Nie jest wystarczające, aby pouczenia banku w odniesieniu do wskaźnika ograniczały się do lakonicznych stwierdzeń typu: „WIBOR może wynosić 2%, 5% albo 8%”. Prawo unijne gwarantuje konsumentom zdecydowanie szerszą ochronę, które nakłada na kredytodawcę takie obowiązki informacyjne, które pozwolą konsumentowi uzyskać pełną świadomość wszelkich konsekwencji oraz ryzyk związanych z zaciąganym zobowiązaniem. Zdaniem ekspertów Kancelarii Frejowski Twardygrosz Wspólnicy banki, do czasu zakwestionowania przez niektórych kredytobiorców umów z oprocentowaniem opartym o WIBOR, nie uwzględniały tej kwestii w swoich procesach obsługi klienta.
Publikacja opinii rzecznika generalnego TSUE jest zaplanowana na 11 września 2025 r., ale już teraz eksperci przewidują, że banki będą musiały zrewidować swoje podejście do informowania klientów.
Czas działać!
Jeśli masz kredyt oparty o WIBOR, teraz jest najlepszy moment, by przeanalizować swoją umowę, sprawdzić, czy bank prawidłowo wykonał obowiązki informacyjne, a także czy przysługuje Ci uzasadnione roszczenie do banku. Nie zostawiaj tej sprawy na później – zrób prawdziwe wakacyjne porządki z umową kredytową. Jesień może przynieść coś więcej niż tylko opad liści.
Leave a Reply